مقاله در مورد پهپاد
این مطلب توسط پروازیاران سیرنگ منتشر شده است
خصوصات فیزیکی و شیمیایی خاک
خواص فیزیکی خاک همچون نفوذ پذیری، بافت، تخلخل، ظرفیت نگهداری آب و دما در تعیین خصوصیات و کاربرد خاک، به‌عنوان زیستگاه میکروب‌ها، دارای اهمیت بالایی است. به دلایل فراوان «بافت خاک» به‌عنوان زیستگاه میکروب‌ها حائز اهمیت است.
مهم‌ترین عامل کنترل ظرفیت نگهداری آب است.
خاک مخلوطی از مواد آلی و معدنی می‌باشد که از تخریب و تجزیه سنگ‌ها در نتیجة فرایند هوازدگی به وجود می‌آید. البته نوع خاک‌ها در مناطق مختلف برحسب شرایط ناحیه متفاوت است. درصد آبی که خاک می‌تواند به خود جذب کند، هم از نظر کشاورزی و هم در پروژه‌های راه‌سازی و ساختما‌ن‌سازی بسیار حاثز اهمیت است. مقدار جذب بستگی به اندازه دانه‌های خاک دارد، یعنی هرچه دانه‌بندی خاک ریزتر باشد، آب بیشتری را به خود جذب می‌کند. به‌طور کلی خاک با کیفیت خوب یا متوسط از دانه‌های ریز و درشت تشکیل شده است
• اندازه و نحوه توزیع منافذ موجود در خاک و خصوصیات آن‌ها را مشخص می‌کند.
• در سرعت واکنش‌های شیمیایی خاک تأثیرگذار است.
• رشد ریشه گیاه در خاک را کنترل می‌کند.
• فرایند تهویه خاک را تسهیل می‌کند.
همه این عوامل بر نوع، توزیع و فراوانی میکروب‌های مختلف در هر پروفیل خاک تأثیر می‌گذارند. روشن است که با توجه به این عامل، میکروب‌ها در سطح خاک بیشترند و هرچه به اعماق می‌رویم از مقدار آن‌ها کاسته می‌شود.
«تخلخل، درصدی از حجم خاک است که با مواد جامد پوشیده نشده است. نفوذپذیری، توانایی خاک برای انتقال آب می‌باشد».
مهم‌ترین خصوصیات شیمیایی خاک عبارت از پی‌اچ مواد آلی، اجزای کانی‌ها، شرایط احیا و جذب و دفع یون‌هاست. خاک‌ها محل انجام واکنش‌های شیمیایی آلی و غیرآلی هستند و بیشتر این واکنش‌ها مربوط به خصوصیات شیمیایی خاک است. از مهم‌ترین خصوصیات شیمیایی خاک می‌توان به پی‌اچ آن اشاره نمود. پی‌اچ هر خاک مرتبط با غلظت یون هیدروژن موجود در آن است. یون‌های هیدروژن موجود در خاک توسط آب، فعالیت‌های شیمیای ریشه و واکنش‌های هوازدگی شیمیایی تشکیل می‌شوند و در نتیجه غلظت یون‌های هیدروژن موجود در خاک بیانگر پی‌اچ خاک است. هرچه خاک غلظت بیشتری از یون هیدروژن را در خود داشته باشد اسیدی‌تر و هرچه غلظت کمتری از یون هیدروژن را داشته باشد قلیایی‌تر است. حداکثر حاصلخیزی خاک در پی‌اچ بین 27 ـ 6 اتفاق می‌افتد.
قسمت اعظم خاک را مواد معدنی تشکیل می‌دهند. این مواد از تجزیه و تخریب سنگ مادر به‌وجود می‌آیند. مواد معدنی از عناصر اولیه معدنی مختلف تشکیل شده‌اند. درصد تقریبی این عناصر در پوسته جامد زمین عبارت است از اکسیژن 49/29، سیلسیم 25/7، آلومینیوم 7/5، آهن 4/7، کلسیم 3/39، سدیم 3/63، پتاسیم 2/40، منیزیم 1/93، هیدروژن 0/87، تیتان 0/58، کلر 0/19، کربن 10/0، منگنز 0/10، فسفر 0/10، گوگرد 0/06، باریم 0/04، ازت 0/03، فلوئور 0/03، کروم 0/03، نیکل 0/02، استرانسیم 0/02 و مس 0/01.
علاوه بر این‌ها عناصر دیگری نیز به مقدار کمتر در پوسته جامد زمین وجود دارند که شامل کبالت، ید، مولیبدن، سرب، نیکل، سرب، وانادیم و سلنیم می‌شوند. قابل ذکر است که کم بودن آن‌ها دلیل بر بی‌اهمیت بودن آن‌ها نیست. در سنگ‌های آذرین و دگرگونی عناصر معدنی به‌صورت کانی‌های مختلف از قبیل کوارتز، فلدسپات، پیروکسن و میکا وجود دارند. این کانی‌ها بسته به نوع و چگونگی ساختمان فیزیکی خود تجزیه‌پذیرند که نتیجه آن پیدایش اکسیدهایی چون Al2O3، SiO2، MgO، Fe3O3، CaO، به ترتیب: اکسیدآلومینیوم، سیلیکون‌اکساید، اکسید منیزیم، اکسید آهن و اکسید کلسیم می‌باشد.
خاک تأمین‌کننده اکثر عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان است؛ البته به جز کربن، اکسیژن و هیدروژن که عمدتاً از طریق آب یا هوا تأمین می‌گردند. بخش اعظم این عناصر در گیاه قابل اندازه‌گیری‌اند، البته گیاه برای جذب این عناصر قدرت انتخاب ندارد و بدون در نظر گرفتن مفید یا مضر بودن، آن‌ها را جذب می‌کند.املاح سدیم موجب انتشار ذرات رس و هوموس در خاک می‌شوند که خود به تشکیل لایه یا افق بسیار متراکمی در زیر خاک منجر می‌گردند و بدین ترتیب قدرت جذب آب توسط گیاه را کاهش می‌دهند.عوامل بیماری‌زای موجود در خاک باید در تماس فیزیکی با انسان باشند و در بدن او جای بگیرند تا سبب عفونت یا بیماری شوند. احتمالاً شایع‌ترین راه ورود عوامل بیماری‌زای موجود در خاک به بدن انسان از طریق بلع خاک‌های آلوده می‌باشد. این‌گونه بلع امری اتفاقی است
خاک مخلوطی از مواد معدنی و آلی است که از تجزیه و تخریب سنگ‌ها در نتیجه فرایند هوازدگی به وجود می‌آید که البته نوع و ترکیب خاک‌ها در مناطق مختلف برحسب شرایط ناحیه متفاوت است. مقدار آبی که خاک می‌تواند به خوذ جذب کند، هم از نظر کشاورزی و هم در پروژه‌های راه‌سازی و ساختما‌ن‌سازی دارای اهمیت بسیار است. مقدار جذب بستگی به اندازه دانه‌های خاک دارد، یعنی هرچه دانه‌بندی خاک ریزتر باشد، آب بیشتری را به خود جذب می‌کند. به‌طور کلی خاک با کیفیت خوب یا متوسط از دانه‌های ریز و درشت تشکیل شده است.
حامد محمد ولی، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
